căn do hai tiếng Ba Đình

Ngày 02/9/1945, tại vườn hoa Ba Đình (Hà Nội), chủ tịch Hồ Chí Minh đã trịnh trọng đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cùng hòa - Nhà nước công-nông trước nhất ở Đông Nam Á. 71 năm trôi qua, 4 chữ “Vườn hoa Ba Đình” đã in sâu vào tâm não của rộng rãi người dân Việt Nam, nhưng chẳng phải người nào cũng tường tận “Ba Đình” mang căn do trong khoảng đâu? vì sao lại gọi là “Ba Đình Hà Nội”.

1. Tôi đem câu hỏi này xin thỉnh giáo Giáo sư Lê Văn Lan trong một lần gặp ông tới Bộ Tư lệnh Hải quân (Hải Phòng). Giáo sư cho hay: “Ngay tới người Hà Nội gốc cũng hiểu không tỉ mỉ hoặc hiểu không đúng về Ba Đình, mặc dù nó đậm ý lịch sử và xuất hiện ngay sau khi chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập ngày 02/9/1945 tại Hà Nội”.

Vườn hoa Ba Đình năm 1945.

Theo Giáo sư Lê Văn Lan, Ba Đình là địa danh xã Ba Đình hiện tại của huyện Nga Sơn (tỉnh Thanh Hóa), gắn liền có cuộc khởi nghĩa Ba Đình do Đinh Công Tráng cầm quân trong thời gian 1886 - 1887 dưới thời Cần Vương chống thực dân Pháp xâm lược cuối thế kỷ XIX. Trước lúc phiên hiệu “xã Ba Đình” ra đời, ở vùng đồng chiêm trũng ngày ngừng thi côngĐây sở hữu 3 làng Mỹ Khê, Hương Thọ và Mậu cường thịnh. Mỗi làng sở hữu một ngôi đình, được xây ở vị trí luôn thể Nhìn vào, ko với vật chắn phía trước. Nhìn trong khoảng đình làng Mỹ Khê, dứt khoát phải thấy những đình Hương Thọ và Mậu hưng vượng. Nơi đây, khi mùa mưa đến, mỗi ngôi đình như 1 ốc đảo nhỏ giữa minh mông đồng nước. tới được đình, chỉ sở hữu thể bằng tuyến đường độc đạo.

Cuối thế kỷ XIX, thực dân Pháp ồ ạt xâm lăng nước ta trên diện rộng. quần chúng. # tỉnh giấc Thanh Hóa lúc ngừng thi côngĐây đại quát và dân nghèo quận Trung Sơn (nay là huyện Nga Sơn), trong chậm triển khai mang người dân ở 3 làng Mỹ Khê, Hương Thọ và Mậu phồn thịnh vùng dậy đương đầu chống Pháp. nổi bật cuộc tranh đấu thời đó là Phong trào Cần Vương. các thủ lĩnh của phong trào như Phạm Bành, Đinh Công Tráng đã họp bàn cộng những tướng lĩnh về kế hoạch xây dựng căn cứ Ba Đình, cùng lúc kêu gọi người dân góp tre, rơm rạ để xây dựng căn cứ công sự. Dân 3 làng Mỹ Khê, Thượng Thọ và Mậu thịnh đã nhường nhịn nhà cửa, vườn tược, chuyển đi ở nơi khác để nghĩa binh xây căn cứ. Nhờ vậy, chỉ trong một tháng, căn cứ Ba Đình đã được tạo dựng thành 1 cụm cứ điểm đương đầu khôn xiết kiên cố. Cũng chính từ căn cứ này, rộng rãi nghĩa sĩ, người dân đã chiến đấu gan góc và hy sinh tại đây, trong chậm triển khai với Anh hùng Đinh Công Tráng.

Lăng chủ tịch Hồ Chí Minh tại quảng trường Ba Đình hiện tại.

Tháng 7/1945, Hà Nội tiến hành đổi tên một số các con phố, trong Đó sở hữu việc đổi một số tên tuyến phố với chữ tây sở hữu chữ ta. lúc Đó, vườn hoa Puginier trước Phủ Toàn quyền được đổi tên thành vườn hoa Ba Đình. Người đổi tên những trục đường khi bấy giờ là bác sĩ è Văn Lai - người Việt Nam trước hết giữ chức Thị trưởng Hà Nội. giải thích về việc phải đổi tên trục đường, Giáo sư Lê Văn Lan cho biết: “Hầu hết những tên đường lúc ngừng thi côngĐây ở Hà Nội đều đặt theo tiếng Pháp, do người Pháp đặt. ví dụ Phủ Toàn quyền (nay là Phủ Chủ tịch) đặt là Merlin, mang đậm chất lịch sử văn hóa Pháp. trong khi chậm tiến độ, những tình nhân nước, người mang công, nghĩa sĩ của ta thì không được vinh danh. bởi vậy việc đặt tên tuyến đường, tên thị trấn ở Hà Nội lúc ngừng thi côngĐây là một cách tân với ý nghĩa và tiếng vang lớn”.

Sau lúc thầy thuốc trần Văn Lai từ trần, ngày 30/8/1945, chủ toạ Chính phủ Hồ Chí Minh đã mời thầy thuốc trằn Duy Hưng khiến cho Thị trưởng Hà Nội. một trong các nhiệm vụ mà ông è Duy Hưng được giao lúc ngừng thi côngĐây là tiếp diễn công tác của ông è Văn Lai đã làm: xây dựng Dự án và ra thông qua việc đổi tên và đặt tên hồ hết những đường thị trấn và công trình công cộng của Thủ đô Hà Nội theo nguyên tắc xoá bỏ tàn tích thực dân, tôn vinh các chiến công và danh nhân Việt Nam, bảo tàng các địa danh truyền thống trong Đó sở hữu tên của các thị trấn, phường trong khu thị trấn cổ và tiếp thu với điều chỉnh các quyết định của người đi trước mình.

hai. Trước ngày 02/9/1945, vườn hoa Ba Đình đã thành địa điểm lịch sử khi được chọn để vun đắp lễ đài. Lễ đài đó, ngay trên cổ với bồn hoa cỏ hình tròn, mang vòng xuyến phổ thông. Đây chính là nơi tập trung nửa triệu người khi chậm tiến độ khiến cho lễ “Thề độc lập”. Tại đây, ngày 02/9/1945, chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập bất hủ, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cùng hòa, ban bố Chính phủ tạm bợ ra mắt quốc dân đồng bào.

Tác fake bài viết (bên phải) trao đổi sở hữu Giáo sư Lê Văn Lan về tên gọi Ba Đình.

Vườn hoa Ba Đình lúc ngừng thi côngĐây là nơi “Lễ trường hằng ngày” của người dân Hà Nội. Sau sự kiện “Thề độc lập” tại chậm triển khai, Ủy ban Hành chính Hà Nội đã quyết định đổi tên chính thức vườn hoa Ba Đình thành vườn hoa Độc Lập. tới thời gian thực dân Pháp trở lại trợ thời chiếm Hà Nội (1947-1954), Thị trưởng Hà Nội là Dược sĩ Thẩm Hoàng Tín đã đổi tên vườn hoa Độc lập thành vườn hoa hồng Bàng, nhằm cho xứng hợp mang tên tuyến đường Hùng Vương chạy dọc hướng Bắc - Nam kéo dài từ hồ Tây qua. Mãi tới sau ngày phóng thích Thủ đô (10/10/1954), Bộ Tuyên truyền của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa mới quyết định đổi tên gọi lại vườn huê hồng Bàng thành vườn hoa Ba Đình như trước đây, đồng thời bảo lưu địa danh nơi Hồ chủ tịch đọc Tuyên ngôn Độc lập.

Sau ngày phóng thích Thủ đô (10/10/1954), Bộ Tuyên truyền của nước Việt Nam Dân chủ cùng hòa mới quyết định đổi tên gọi lại vườn huê hồng Bàng thành vườn hoa Ba Đình như trước đây, cùng lúc bảo lưu địa danh nơi Hồ chủ toạ đọc Tuyên ngôn Độc lập.

3. Tháng 8/1987, UBND thị xã Nga Sơn công ty kỷ niệm 100 năm Khởi nghĩa Ba Đình. Trong sự kiện này, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã về thăm lại chiến khu Ba Đình, trong chậm triển khai thăm 3 làng Mỹ Khê, Hương Thọ và Mậu hưng vượng. Tại buổi nói chuyện mang người dân nơi đây, Thủ tướng mong muốn người dân Ba Đình phát huy truyền thống quê hương, xây dựng kinh tế giàu mạnh trong quá trình đổi mới, xứng sở hữu tên gọi Ba Đình thân thương.

Cũng vào tháng 8/1987, Trường cấp III thị xã Nga Sơn đã quyết định đổi tên thành Trường Ba Đình để ghi nhớ công ơn của Anh hùng Đinh Công Tráng nhân sự kiện 100 năm Khởi nghĩa Ba Đình. Bài hát “Nắng Ba Đình” của tác nhái Hữu Nguyên cũng thành lập trong sự kiện này. Lời bài hát: tự hào thay mái trường ngày nay/ một ngày vui nắng về tràn đầy/ rạo rực thay tâm hồn mê say/ là chúng tôi thầy trò yêu dấu/ Ba Đình ơi, Ba Đình ơi/ nắng Ba Đình tỏa sáng nơi nơi/ nay về đây, mang niềm vui/ trên quê hương Ba Đình lịch sử/ vui sao lòng tự hào/ trong tim tình dạt dào/ từ nay trường được có tên mới/ phất phới màu cờ/ trên mái trường Nga Sơn mến yêu, được rộng rãi thế hệ học sinh và dân chúng biết tới và lưu truyền cho đến bây giờ.

hiện tại, Ba Đình thuộc huyện Nga Sơn (tỉnh Thanh Hóa. Phía Bắc giáp Nga Vịnh, Nam giáp Nga Thắng, Đông giáp Nga Văn, Tây giáp quận Hà Trung. phương pháp Ba Đình 3km về phía Đông Nam là núi Sa Liễn (núi Sến). Xa hơn chút nữa là núi Chiêm Ba, Tam Linh, núi Vân Hoàn nằm bên sông Lèn và bến đò Thắm. Phía Tây sở hữu núi Giao Thụy, phía Đông Bắc là dẫy núi Tam Điệp trùng điệp hiểm trở, như bức tường thành bao bọc chở che cho người dân xứ sở dưa đỏ mang truyền thuyết Mai An Tiêm và từ Thức gặp tiên.

Ngày 2/12/1992, tại Quyết định số 3959 QĐ/BVHTT, Chiến khu Ba Đình đã được Bộ Văn hóa - thông tin xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp đất nước.